Медиумската криза што имаше сериозно влијание врз земјите на Југоисточна Европа е всушност криза на новинарството и на демократијата. Дводецениската нетранспарентна и политички предводена приватизација, со мали медиумски пазари заплеткани во клиентелистички мрежи и со државни пари како главен директен или индиректен извор на приходи за поголемиот дел од медиумите, резултираше со уништување на јавниот комуникациски простор до таа мера што радикалните медиумски реформи станаа неодложен приоритет.
Доколку медиумите не ја исполнуваат својата задача – заштита на јавниот интерес во процесот на комуникација со јавноста – и доколку тие не успеат во улогата на чувари на демократијата, тогаш демократијата не претставува владеење во интерес на сите, туку само во интерес на оние што можат да си го дозволат тоа. Корумпираните медиуми означуваат смртна казна за демократијата. Новинарството што не го заштитува јавниот интерес е најдеструктивната форма на приватизирање на слободата на изразување.
Ова е само дел од Манифестот „Кон медиумска политика во служба на јавноста“ усвоен на завршната конференција на Медиумската опсерваторија на југоисточна Европа. Целосниот документ, заедно со барањата на медиумската заедница од регионот, е достапен во подолжение:
Манифест: Кон медиумска политика во служба на јавноста148.82 KB
Истражувања
Извештајот од „Истражувањето за образовните потреби на новинарите и медиумската писменост на публиката во Македонија“ е достапен во прилог:
Истражување за образовните потреби на новинарите и публиката922.43 KB
"Основниот аргумент за реформи на постојните медиумски политики се сведува на прашањето: „Како треба да се финансира новинарството што му служи на јавниот интерес? Беа развиени и во практиката веќе функционираат неколку нови модели, кои може да понудат одредени одговори.“
Медиумската опсерваторија на Југоисточна Европа објави анализа на позитивни примери на медиумски политики, на институции што се борат против корупција, како и на медиуми и на новинарството во регионот.
Поголем дел од уредниците и медиумите во Република Македонија работат во амбиент во кој се под влијание на политичките центри на моќ, па дури и на закани. Политичкиот притисок, поддржан од сопствениците на медиумите, резултира главно со пристрасно, еднострано и несеопфатно информирање.
Само две од седумте земји вклучени во регионалната студија за процесот на дигитализација во Југоисточна Европа, успеале да го испрочитуваат првичниот план за премин од аналоген на дигитален сигнал, заклучно со јуни 2015 година, се вели во Извештајот „Time Zero of the Digital Switchover in SEE“.
Финансиската „поддршка“ на медиумите со буџетски средства им е добро познат модел на сите власти во Македонија во изминативе години. Резултатите од неговата експлицитна злоупотреба се особено видливи на медиумскиот пазар во последниве години.
Филмските и документарните програми од домашно производство се вистинска реткост на домашните телевизии, за разлика од евтините серии кои моментално доминираат на ТВ екраните. Комерцијалните ТВ станици и јавниот радиодифузен сервис МРТ од 2014 година имаат законска обврска да произведуваат и емитуваат домашна филмска и документарна програма, за која Владата обезбедува финансиска поддршка во висина од 50 отсто од вкупните трошоци за продукција.
Независноста на регулаторното тело претставува едно од најспорните прашања во областа на медиумската политика во изминатите две децении. И покрај тоа што новиот Закон за аудио и аудиовизуелни медиумски услуги (2013) дополнително ги зајакнува основите за зголемување на транспарентноста и одговорноста во работењето на регулаторот, во праксата има случаи кога правилата не се почитуваат.
